Thứ Năm, 20 tháng 10, 2022

Thứ Năm, 29 tháng 9, 2022

nhungnguoibanspsg.: Tiếng Khèn - Khái Hưng

nhungnguoibanspsg.: Tiếng Khèn - Khái Hưng:   Nhiều lần tôi nghe tiếng khèn. Và tôi chắc ai lên Sapa cũng đã được thưởng món âm nhạc Mèo ấy một cách dễ dàng như tôi. Ngày phiên chợ, ch...

Thứ Ba, 8 tháng 12, 2020

Hoài niệm Tây Ninh: QUAN ĐIỂM VỀ KINH DOANH của MATSUSHITA Kônosuke

Hoài niệm Tây Ninh: QUAN ĐIỂM VỀ KINH DOANH của MATSUSHITA Kônosuke:      QUAN ĐIỂM VỀ KINH DOANH của MATSUSHITA Kônosuke, người được người Nhật xem là thánh kinh doanh,  trong quyển “CÁCH NHÌN VÀ XEM XÉT SỰ V...

Thứ Tư, 21 tháng 10, 2015

Bà lang khóc chồng/ Thơ Hồ Xuân Hương/ Ngân Triều chú giải


          Bài 2:
                   Bà lang khóc chồng
                   Hồ Xuân Hương

                         
                Ngọt bùi, thiếp nhớ mùi cam thảo, Cay đắng, chàng ơi, vị quế chi.

                   Văng vẳng tai nghe tiếng khóc gì? (1)
                   Thương chồng nên khóc tỉ tì ti. (2)
                   Ngọt bùi, thiếp nhớ mùi cam thảo, (3)
                   Cay đắng, chàng ơi, vị quế chi. (4)
                   Thạch nhũ, trần bì, sao để lại, (5)
                   Quy thân, liên nhục, tẩm mang đi. (6)
                   Dao cầu, thiếp biết trao ai nhỉ? (7)
                   Sinh ký, chàng ơi, tử tắc quy. (8)
                  
                                                                        (Bản khắc 1914)
Khảo dị: 
- Bản Quốc văn tùng ký 
Tựa đề: Cô lang thuốc khóc chồng 
Câu 2: Thương chồng nên nỗi khóc tì ti 
Câu 6: Quy thân liên nhục nhớ đem đi 
Câu 7: Dao cầu thiếp biết trao ai được
- Bản Quế Sơn thi tập
Tựa đề: Vô đề 42 
Câu 2: Khóc gì những tiếng tỉ tì ti 
Câu 5: Thạch nhũ trần bì phong để lại 
Câu 6: Quy thân liên nhục gói đem đi 
Câu 7: Đông hoa thảm đạm hay chăng tá 
Câu 8: Sinh giã thương tâm tử giã ly

Nguồn: Kiều Thu Hoạch, Thơ nôm Hồ Xuân Hương, Nxb Văn học, 2008
-Bản Hồ Xuân Hương thi tập, bản chép tay, Quán Ven Đường mượn của Viện Đại Học Yale, USA
Câu 3: Ngọt ngào, thiếp nhớ mùi cam thảo
Câu 6: Quy thân, liên nhục, tẩm đem đi
Bản chữ Nôm: (Ghi theo Hồ Xuân Hương thi tập, bản chép tay, Quán Ven Đường mượn của Viện Đại Học Yale, USA, trang IX; phần mềm Winvnkey và tra cứu Đại Từ Điển Chữ Nôm, Vũ Văn Kính).
                     妑 俍  哭   
                                                                        永    永    腮        㗂    哭    夷
                                                                        傷            浽   哭    比    絲
                                                                                                                                                口兀      裴    妾         味   甘    草
                                                                        咳    噔   払     喂    味   桂    枝
                                                                        石    乳  陳    皮       底     吏
                                                                        歸   身    連     肉     浸   茫    
                                                                        刀    梂    妾    别     牢   埃   咡
                                                                        生    寄    払    喂     死    則    歸
* Chú giải:
(1) (2) Giới thiệu bà lang khóc chồng. Tỉ tì ti: hài thanh, tiếng khóc thê thảm, đau đớn, láy ba.
(3) (4) Nhớ lại những cảnh sung sướng và khổ sở ,ngọt bùi, cay đắng của vợ chồng. Chơi chữ dùng 2 món thuốc cam thảo: vị ngọt và quế chi: vị cay.
(5) (6) Trách chồng để lại và mang đi. Chơi chữ dùng 2 vị thuốc thạch nhũ, (nhũ: bộ phận cho sữa nuôi con lúc bé chưa ăn được). trần bì (bì: da, cái đẹp thứ 2 của người phụ nữ: nhất dáng, nhì da),chỉ người vợ ở lại, tu từ hoán dụ, (chi tiết - tổng thể).
Quy thân, liên nhục: 2 vị thuốc, mà còn chỉ 2 chi tiết,  người chồng mang theo. Hai nghĩa: (Quy thân, quy: vừa là tên 1 vị thuốc, vừa là c ục  h ạch, glande; liên nhục: tên thuốc là hạt sen đã bóc vỏ, bỏ mầm đắng rồi; có thể gợi sự liên tưởng đến chi tiết tương tự của nam giới), thật rất bóng bẩy và tế nhị).
(7) Dao cầu dụng cụ dùng để cắt mỏng thuốc, vừa có ý nghĩa trái cầu để kén chồng. Ý nói sau nầy, em biết lấy ai.
(8) Sống gởi, thác về là qui luật chung ở đời (không ai thoát khỏi qui luật đó). Có ai thấu hiểu nỗi lòng người vợ trẻ khóc chồng? Con đường đời phía trước, e rằng sẽ lắm nỗi truân chiên!
Phụ luc:
                             Người đi? Ừ nhỉ người đi thực!
                             Mẹ thà coi như chiếc lá bay,
                             Chị thà coi như là hạt bụi,
                             Em thà coi như hơi rượu say.
Tống biệt hành, Thâm Tâm, Thi nhân Việt Nam,Hoài Thanh và Hoài Chân, nxb Hoa Tiên Saigon, 1967, trang 290.
(Khi ra đi vì nghĩa lớn, hay trở về cùng thế giới hư vô, người ra đi để lại những nỗi đau quặn thắt.
Ở đây, nhân vật trữ tình đã có tâm tình an ủi người thân:
-Mẹ ơi! Hãy xem việc ra đi của con như mẹ rụng một chiếc lá bay. Lá rụng về cội Mẹ à!
-Chị khóc vì em ra đi , biết bao giờ tái ngộ, đúng không? Chị hãy xem như có một hạt bụi nào bỗng vương vào đôi mắt, làm dòng lệ tuôn rơi.

 -Em yêu ơi! Anh  đirồi, có thể emchao đảo trong giây lát, như phải uống chén rượu say. Có ai say triền miên, khi một lần với rượu, đâu em!).

Thứ Tư, 22 tháng 10, 2014

Cách chia hai đồng bạc/ Viễn Phương chuyển

Cách chia hai đồng bạc...
Chú bé Lula ,sinh ra vào tháng 10 năm 1945, tại 1 gia đình nông dân ở Ba-Tây ( Brazil ) .
Từ chú bé đánh giày trở thành Tổng Thống Brazil


Vì nhà nghèo, nên từ lúc mới 4 tuổi, thằng nhỏ đã phải đi bán đâu phụng ngoài đường, nhưng vẫn quần áo tả tơi, và thiếu ăn . Sau khi được lên tiểu học, lúc đó đã dọn lên thủ đô Rio de Janeiro, sau buổi học chú bé thường hay cùng với 2 người bạn cùng lứa đi đánh giầy ở đầu đường, hôm nào không có khách, thì coi như là nhịn đói.
Năm 12 tuổi, vào 1 buổi xế chiều, có 1 người khách, là chủ 1 tiệm giặt ủi và nhuộm áo quần đến chiếu cố, 3 đứa trẻ chạy lại chào hàng. Ông chủ tiệm nhìn vào 3 cặp mắt van xin khẩn khoản đó, không biết quyết định chọn đứa nào. Cuối cùng ông ta nói :

Đứa nào cần tiền nhất, thì tôi cho nó đánh giầy, và sẽ trả công 2 đồng.
Công đánh 1 đôi giầy chỉ có 20 xu, 2 đồng đúng là 1 món tiền rất lớn. 3 cặp mắt đều sáng lên.  

 Một đứa nhỏ nói :

Từ sáng đến giờ cháu chưa được ăn gì cả, nếu không kiếm được tiền hôm nay, cháu sẽ chết đói !

Đứa khác nói :

"Nhà cháu đã hết thức ăn từ 3 ngày nay, mẹ cháu lại đang bệnh, cháu phải mua thức ăn cho cả nhà tối nay, nếu không thì lại bị ăn đòn…“ .
Cậu Lula nhìn vào 2 đồng bạc trong tay ông chủ tiệm, nghĩ ngợi 1 lúc, rồi nói :

“Nếu cháu được ông cho kiếm 2 đồng này, thì cháu sẽ chia cho 2 đứa đó mỗi đứa 1 đồng !!”

Câu nói của Lula làm Ông chủ Tiệm và 2 đứa nhỏ kia rất là ngạc nhiên. Cậu giải thích thêm:

“Tụi nó là bạn thân nhất của cháu, đã nhịn đói hết 1 ngày rồi, còn cháu thì hồi trưa còn ăn được ít đậu phụng, nên có sức đánh giầy hơn chúng nó, Ông cứ để cháu đánh đi, chắc chắn Ông sẽ hài lòng”

Cảm động trước câu nói của thằng nhỏ, Ông chủ tiệm đã trả cho hắn 2 đồng bạc, sau khi được hắn đánh bóng đôi giầy. Và thằng nhỏ Lula giữ đúng lời, đã đưa ngay cho 2 đứa bạn mỗi đứa 1 đồng.

Vài ngày sau, Ông chủ Tiệm đã tìm đến thằng nhỏ Lula, nhận chú bé cứ sau buổi tan học là đến học nghề ở tiệm giặt nhuộm của ông ta, và bao cả bữa cơm tối. Tiền lương lúc học nghề tuy là rất thấp, nhưng so với đánh giầy thì khá hơn rất nhiều. Thằng bé hiểu rằng : Chính vì mình đã đưa tay giúp đỡ những người khốn đốn, nên mới đem đến cho mình cơ hội làm thay đổi cuộc đời.
Từ đó, miễn là có khả năng, chú bé Lula không ngần ngại giúp đỡ những người sống khốn khổ hơn mình. Sau, Lula nghỉ học đi làm thợ trong 1 nhà máy, để bênh vực cho quyền lợi của những người thợ, cậu ta tham gia vào công-đoàn, năm 45 tuổi, Lula lập ra đảng Lao-Công.
Năm 2002, trong cuộc ứng cử tổng-thống, khẩu hiệu của Lula là :

Ba bữa cơm no cho tất cả những người trong quốc gia này.

Và đắc cử làm Tổng Thống xứ Brazil. Năm 2006 đắc cử nhiệm kỳ 2, cho 4 năm tới.
Trong 8 năm tại chức, Ông ta đã thực hiện đúng lời mình đã hứa : -93% trẻ em và 83% người lớn ở nước này được no ấm. Thực hành đúng tâm niệm : giúp đời !! Và nước Brazil  dưới sự lãnh đạo của Ông đã không còn là "con khủng long nhai cỏ" mà đã trở nên "Con mãnh sư Mỹ Châu". Và xây nên nền kinh tế đứng thứ 10 trên thế giới. Luiz Inácio Lula da Silva : đó là tên của vị tổng thống Brazil ( 2002 - 2010 )